Anksiyete Bozukluğu Nedir?
Anksiyete bir diğer adıyla kaygı bozukluğu, psikolojik bir rahatsızlıktır. Günlük hayatımızda ara sıra anksiyete yaşamak olağandır. Çünkü zaman içerisinde karşı karşıya kaldığımız olaylardan ötürü endişelenebilir ya da gelecek ile ilgili maddi-manevi anlamda kaygılar duyabiliriz. Günlük yaşamda kaygı duymak her ne kadar normal olsa da, dozunda bir aşırılık mevcutsa o zaman tıbbi bir hastalıktan söz edebiliriz. Anksiyete bozukluğu olan kişilerde, yoğun, sürekli devam eden bir endişe hali ve günlük hayatta rastlanılan durumlara karşı korku vardır. Panik atak krizleriyle de kendini gösterebilir. Bu duyulan aşırı endişe, kaygı, panik durumu günlük aktivitelerin süregelmesini sekteye uğratır. Kontrol edilmesi ve yönetilmesi zor olduğu gibi, zaman öngörüsünde de bulunulamamaktadır. Bu halin belirtileri çocukluk, gençlik yıllarında başlayıp yetişkinliğe kadar devam edebilmektedir. Yetişkinlik döneminin ardından azalma eğilimindedir.
Anksiyete bozukluklarının kendi içinde; sosyal anksiyete bozukluğu, ayrılık anksiyetesi, spesifik fobiler, genelleştirilmiş anksiyete gibi bölümleri de mevcuttur. Bu bağlamda sadece bir değil birden fazla anksiyete bozukluğundan muzdarip olabilirsiniz. Bazen tıbbi bir tedavi ile çözüme ulaşılması gerekebilir.
Anksiyete Bozukluğu Nedir?
Anksiyete Bozukluğu Nedir? Anksiyete (kaygı), huzursuzluk, endişe ve korku duygularıyla tanımlanan yaygın bir ruhsal bozukluktur. Anksiyete bozukluğu nedir sorusuna verilebilecek başka bir çok yanıt da söz konusu olabilir. Kaygı bireylerin hayatta kalmak ve varlıklarını devam ettirmek adına var olan bir duygu olmasına rağmen, anksiyete yaşayan bireylerde artık kaygının şiddeti süresi ve sıklığı artmış ve işlevsellikte bozulmalar başlamıştır. Anksiyete psikolog ve psikiyatrist desteği ile birlikte yönetilmesi daha kolay bir sorundur.
Hayatının herhangi bir döneminde kaygı bozukluğu yaşayan birçok kişi, tedavi edilebilir bir bozukluğa sahip olduğunu çoğu zaman fark etmez ve bu durum birçok kişinin bu bozukluğu yaşamasına rağmen tedavi seçeneklerine ulaşamamasına sebep olur.
Kaygı bozukluğu olan kişilerde sıklıkla depresyon gibi uzun süreçte beraberinde getirdiği ek tanılar vardır ve bu da ilerleyen zamanlarda kaygının şiddetinin artmasına sebep olabilir. Çoğunlukla şiddetli anksiyete bozukluğu belirtileri ve panik ataklar bir uyarı işaretidir ve fark edildiğinde gerekli desteğin alınması oldukça önemlidir.
Anksiyete Bozukluğu Belirtileri Nedir?
Anksiyete Bozukluğu Nedir? Anksiyete bozukluğu belirtileri Spesifik semptomların türüne göre değişmektedir, ancak tipik olarak anksiyete bozuklukları belirtileri aşağıdadır;
- Huzursuzluk hissi
- Korkuya kapılma
- Detaylı düşünememe ve hatırlama zorluğu
- Karamsarlık ve güçsüz kalma hissi
- Kas gerginliği, terleme veya kalp çarpıntısı gibi fiziksel belirtiler
- Boşluğa düşme ve içsel huzursuzluk
- Yaklaşan tehlike duygusu
- Sinirlilik
- Uyku bozuklukları
- Dar ve sık nefes alma
Kaygı bozukluğu toplumda çok yaygın olarak görülmekte olup önemli işlevsel kayıplara neden olmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda hem bu bozukluğun yaygınlığını ve neden olduğu iş gücü kaybını hem de kişilerin yeterli tedaviyi alamadığı ortaya koyulmuştur. Kaygı bozukluklarının toplumda yaşam boyu yaygınlığı %13,6 ile %29 arasında değişmekle birlikte her on kişiden üçünde; ülkemizde ise daha yüksek oranda görülmektedir.
Anksiyete Bozukluğu Neden Olur?
Anksiyete Bozukluğu Nedir? Anksiyete bozukluğunun nedeni kesin olarak anlaşılamamıştır. Fakat travmatik olaylar, çeşitli deneyimler, sağlık sorunları, kalıtsal faktörler gibi etmenlerin kaygı bozukluklarını tetikleyebildiği görülmektedir.
- Genetik sebeplerden kaynaklı anksiyete bozuklukları ortaya çıkabilmektedir. Bu yüzden akrabalarınız arasında bu rahatsızlığa sahip olan varsa risk altındasınız demektir.
- Beyninizde ki korku ve duyguları kontrol eden bölümlerin hatalı bağlanması kaygı bozukluklarına sebebiyet verebilir.
- Çevresel yaşadığınız travmalardan (çocuklukta istismar edilme, çok sevdiğiniz birinin ölümü veya saldırıya uğraması gibi) ötürü anksiyete bozukluğu yaşayabilirsiniz.
- Kalp, akciğer, tiroid, şeker gibi sağlık sorunları anksiyete bozukluklarına sebebiyet verebilir.
- Kullanmış olduğunuz ilaçların bir yan etkisi de kaygı bozukluğu olabilir.
Aile ve akrabalarınız arasında kaygı bozukluğundan muzdarip biri yoksa, çocukken böyle bir şey yok ve yeni yeni ortaya çıkıyorsa, altında tıbbi bir sebep yatıyor olabilir. Hekim tarafından kontrol edilip ona göre yol haritası çizilmelidir.
Anksiyete Bozukluğu Tanısı Nasıl Konulur?
Anksiyete Bozukluğu Nedir? Belirtilerin varlığından eminseniz, doktorunuz fiziki muayenenizi yapıp, ardından da tıbbi geçmişinize dair bilgilerle anamnezi dolduracaktır. Tetikleyebilecek bazı sağlık koşullarını elimine edebilmek adına bazı testler yapılmasını isteyebilir. Laboratuvar testlerinin hiçbiri anksiyete bozukluklarını özel olarak teşhis edemez, o yüzden yapılan testler, tıbbi geçmiş ve muayene aşamalarının bütünü rahatsızlığın teşhisi için önem arz eder. Doktorunuz ihtiyaç dahilinde sizi bir psikiyatriste, psikoloğa veya başka bir akıl sağlığı uzmanına yönlendirebilir. Bu uzmanlar, sizin anksiyete bozukluğunuz olup olmadığını anlamak için çeşitli sorular sorabilir, belli araçlar kullanabilir ya da bazı testler uygulayabilir.
Anksiyete Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Anksiyete Bozukluğu Nedir? Anksiyete bozukluğunun belirtilerini azaltmak ve rahatsızlığı yönetmek için birçok tedavi alternatifi mevcuttur. Fakat en yaygın iki tedavi psikoterapi ve ilaçlardır. Hangi tedavi yöntemine daha iyi cevap vereceğiniz, deneme-yanılma yoluyla saptanabilir. Değerlendirme aşamasında ki bir önemli nokta da semptomlarınızın ne kadar süredir var olduğu ve ne kadar yoğun olduğudur. Kaygı, endişenizin günlük hayattan keyif almanızı engelleyecek düzeyde olup olmadığını doktorlara bildirmeniz teşhis için oldukça mühimdir.
Psikoterapi: Psikolojik danışmanlık ya da konuşma terapisi olarak bilinen psikoterapi, kaygı semptomlarınızı azaltmak için bir terapistle beraber süreci geçirmeyi içerir. Bu danışmanlık türünde duygularınızın, davranışlarınızı nasıl etkilediğine şahit olabilirsiniz. Psikoterapi, anksiyete bozukluğunuzu anlamanın ve yönetmenin yollarını öğrenmek için oldukça etkili bir tedavi yöntemidir.
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bu psikoterapi türü size olumsuz ve sizde panik yaratan düşünceleri ve davranışları nasıl olumluya dönüştüreceğiniz kısmında size kılavuz olur. Sizde korku ve kaygı meydana getiren durumlara karşı endişe duymadan yaklaşmanın ve bunları yönetmenin yollarını öğreneceğiniz etkin bir tedavi yöntemidir.
İlaç Tedavisi: Doktorunuz anksiyete semptomlarını hafifletmek için çeşitli antidepresanlar, ilaçlar, yatıştırıcılar kullanılabilir. İlaçların asıl amacı kısa süreli rahatlamadır, uzun süreli kullanılması amaçlanmamaktadır. Ayrıca hangi ilacın size daha iyi geleceğine karar vermek ve artılarını eksilerini konuşmak adına doktorunuzla bir araya gelmeniz iyi olacaktır.
Anksiyete Bozukluğu Ne Sıklıkla Görülmektedir?
Anksiyete Bozukluğu Nedir? Anksiyete bozukluklarının görülme sıklığı %5 ila %6 oranındadır. Kadınlardaki yaygınlık oranı erkeklerden neredeyse iki kat daha fazladır. Genellikle erken yaşlarda başlar ve ortaya çıkma açısından en riskli dönem genç erişkinlik dönemi yani; 15-25 yaş arasıdır. Bununla birlikte yetiştirilme tarzı, kişilik, hayat olayları ve erken dönem yaşantıları gibi etkenler anksiyete bozukluklarının farklı dönemlerde gelişmesine sebep olabilmektedir.
Anksiyete Bozukluğu Tedavisi İçin Acıbadem Hastanesindeki Uzmanlardan Destek Alabilirsiniz.
